Frequentiegebruik in de luchtvaart

In de begintijd was de piloot volledig op zichzelf aangewezen. Hij kon geen contact houden met de grond en voor de navigatie was de piloot volledig aangewezen op zicht. Op basis van markante punten in het landschap kon de positie worden bepaald. 's Nachts was deze visuele positiebepaling echter onmogelijk. De eerste "luchtwegen" die de luchtpostvliegers 's nachts gebruikten, waren dan ook voorzien van verlichting. Onder slecht-zicht condities (bewolking, mist) was deze verlichting echter ook niet zichtbaar. Daarom werd er gezocht naar methoden om de positie van een vliegtuig te bepalen zonder dat hierbij zichtcontact nodig was. De oplossing werd gevonden in het gebruik van radio-apparatuur.

In 1924 werden de vliegtuigen van de KLM voorzien van radiotelefonie-apparatuur, waardoor de piloot contact kon onderhouden met op de vliegvelden gevestigde radiostations. De piloot verkreeg hierdoor weersinformatie en landingsinformatie. In 1925 werd op de Waalhaven het eerste radiopeilstation geïnstalleerd. Hiermee kon de richting van het vliegtuig worden gepeild als de piloot de zender had ingeschakeld. De gemeten positie van het vliegtuig werd vervolgens door de radiotelefoon aan de piloot doorgegeven. Dit systeem kon worden gebruikt door de luchtverkeersleiding om een vliegtuig binnen te praten.

Er was echter behoefte om zelfstandig in een vliegtuig een positiebepaling te kunnen maken. Het eerste radionavigatieinstrument was een peilontvanger. Met deze ontvanger is het mogelijk om de richting tot een radiozender te bepalen. Hieruit werd het radiokompas of Automatic Direction Finder (ADF) systeem ontwikkeld.

Na deze begintijd is er nog steeds een voortdurende ontwikkeling naar radioapparatuur ten behoeve van het contact met het vliegtuig, het bepalen van de positie, landingshulpmiddelen en de verkeersbegeleiding.

De op radio gebaseerde hulpmiddelen zijn grofweg in 3 verschillende toepassingsgebieden onder te brengen:

  1. Communicatie
    • HF
    • VHF
    • Satellietcommunicatie
  2. Navigatie
    • En-route
    • Nadering en landing
  3. Luchtverkeersleiding (surveillance)




Terug naar boven.

 
© Peter Anker, Gids in Frequentieland.